Mədə xəstəlikləri barədə. Həkim məsləhəti
![]()
Son zamanlar mədəbağırsaq xəstəlikləri, köp, mədə sancılanması ilə bağlı şikayət edənlər çoxalıb.
Sehiyye.info olaraq bu barədə tanınmış həkim terapevt Nərminə Abbasovanın fikirlərini öyrənməyə çalışdıq.
Mədə təkcə qida həzm etmək funksiyasını yerinə yetirməyən bir orqandır, həm də müxtəlif həyat vəziyyətlərini "həzm etməyə" kömək edir, problemlərdən xilas olur. Bir insan üçün qida bədəni enerji ilə doldurmaq üçün bir vasitədir, kimsə başqalarının köməyindən imtina etdikdə və digər mənbələrdən enerji ala bilmədiyi zaman, ödənilməmiş ehtiyac çox miqdarda istehlak edilən qida ilə kompensasiya edilir, bu da qastrit və ya xora ilə nəticələnir. Bu xəstəliklər daxili təcrübələrə görə qarşılaşa biləcək mümkün təhlükələrin yalnız bir hissəsidir. Mədə xəstəliklərinin psixosomatikası haqqında məqalədə öyrənin.
İnsanın psixi sağlamlığı normal olsa belə, hər bir fərdin müəyyən xarakter xüsusiyyətləri, vərdişləri və həyat tərzi var. Sonuncu, bir mütəxəssisə hansı xəstəliklərin müəyyən bir xəstəni ən çox narahat etdiyini söyləyə bilər.
Qastrit – mədənin selikli qişasının iltihabıdır. Onun xroniki forması illərlə davam edir. Əlamətlər gah kəskinləşir, gah da zəifləyir. Xroniki qastrit təhlükəli patologiya sayılır. Çünki o, daha ağır formalı mədə xəstəlikləri – xora, polip, hətta şişlərlə nəticələnə bilir.
Qastritin 2 əsas forması ayırd edilir: məhdud və yayılmış. Məhdud forma mədənin çıxış hissəsində yaşayan xüsusi bakteriyalar tərəfindən törədilir. Həmçinin spirtli içkilər, ədəvalı xörəklər mədənin selikli qişasını qıcıqlandırmaqla, qastritə səbəb olur. Müalicə gecikdirildikdə xora xəstəliyi inkişaf edir. 
Mədə xəstəlikləri arasında çox rast gəlinən qastritin yayılmış formasında güclü ağrılar olmur. Kəskinləşmə dövründə sadəcə mədədə ağırlıq hissi və gəyirmə yaranır. Belə xəstələrdə mədə şirəsi get-gedə azalır, həzm prosesi pozulur. Həmçinin mədədə gedən iltihabi proseslər polip və şişlərlə sonlana bilir.
Xroniki qastrit ciddi xəstəlik olduğundan pasiyentlər müntəzəm qaydada qastroenteroloqun müayinəsindən keçməlidir. Müalicə məqsədilə xəstələrə mədə dərmanları və pəhriz təyin olunur. Dietik sup, süd məhsulları, yumurta soyutması, yağsız ət, toyuq, balıq, şirin meyvələr məsləhət görülür.
Xora xəstəliyi – mədənin selikli qişasının defektləri (xoraları) ilə xarakterizə olunur. Bu patologiya uzunmüddətli olub, payız və yaz aylarında kəskinləşir.
Xəstəliyin əsas risk amili irsi meyllikdir. Digər amillərə psixoemosional pozğunluq, 0(I) qan qrupu, gərgin iş rejimi, siqaret və spirtli içkilərdən istifadə aiddir.
Xoranın başlıca əlaməti orta və zəif intensivlikli mədə ağrısıdır. Ağrıya qida qəbulu ilə əlaqəli və ritmik olur. Yəni hər bir xəstədə ağrı yeməkdən sonra eyni vaxtda yaranır. Xora üçün acqarnına ağrılar xarakterikdir. Xəstələrdə gəyirmə, qıcqırma, qəbizlik, kəskin ağrı fonunda qusma müşahidə olunur. Qusma insana rahatlıq gətirir.
Eroziya
Qastroskopiya olunan pasiyentlərin əksəriyyətində mədədə eroziya aşkarlanır. Eroziya – selikli qişanın məhdud defekti olub, səthi xarakter daşıyır. Xoradan fərqli olaraq, çapıqsız sağalır. Eroziya çox zaman digər mədə xəstəlikləri ilə birgə inkişaf edir.
Eroziyanın səbəbləri 2 qrupa bölünür: daxili və xarici. Daxili səbəblərə ağır infeksiyalar, yanıqlar, travmalar, əməliyyatlar aiddir. Xarici faktorlara isə helikobakter pilori, dərman preparatları, alkoqol və s. misal göstərmək olar. Eroziyanın formalaşmasında mədənin selikli qişasının müqavimətinin azalması xüsusi rol oynayır.
Eroziya uzun müddət gizli gedə bilir. Bəzən isə ciddi əlamətlər: ağrı, mədə qanaxması baş verir.
Müalicəsi barədə
Mədə və bağırsaq xəstəliklərinin müalicəsi xüsusi diaqnoz və şiddətdən asılıdır. Bu, aşağıda təsvir edilən bəzi üsulları əhatə edə bilər.
Dərman terapiyası. Həkim mədə və bağırsaq xəstəliklərinin simptomlarını aradan qaldırmaq, infeksiyaları müalicə etmək, iltihabı azaltmaq və ya həzm prosesini normallaşdırmaq üçün müalicə kimi dərmanlar təyin edə bilər. Bunlar antispazmodiklər, antibiotiklər, fermentlər, antiinflamatuar və antisekretor dərmanlardır.
Pəhriz. Bəzi mədə və bağırsaq xəstəlikləri üçün müəyyən bir menyuya riayət etməyi tələb edən xüsusi bir pəhriz tövsiyə olunur. Məsələn, qastrit ilə tez-tez ədviyyatlı və yağlı qidalardan qaçınmaq tövsiyə olunur.
Prosedurlar. Bəzi hallarda mədə-bağırsaq traktının zədələnmiş hissələrini müalicə etmək və ya çıxarmaq üçün cərrahi prosedurlar tələb oluna bilər.
Probiyotiklər. Probiyotiklər antibiotik müalicəsi və ya disbakteriozdan sonra mədə-bağırsaq traktında normal mikrofloranı bərpa etmək üçün istifadə edilə bilər.
Reabilitasiya. Bəzi hallarda əməliyyatdan və ya ciddi xəstəliklərdən sonra reabilitasiya tələb oluna bilər.
Müvəffəqiyyətli müalicənin erkən diaqnozdan və həkimin tövsiyələrinə uyğunluğundan asılı olduğunu xatırlamaq lazımdır. Xəstələr mədə-bağırsaq problemlərinin ilk əlamətlərində həkimə müraciət etməli, xəstəliklərin qarşısının alınması və erkən mərhələdə aşkarlanması üçün mütəmadi müayinələrdən keçməlidirlər.
Mayomed Tibb Mərkəzi
TEL: (012) 464 86 93; 464 86 94; 464 86 95
MOB: (051) 866 02 20; (051) 567 66 96
ÜNVAN: Bakı, Nərimanov, Əhməd Rəcəbli-207