Sifilis necə yaranır? - Səbəbləri və simptomları
Sifilis xroniki bir infeksiya ilə ortaya çıxan hər yüz min insandan üçündə meydana gələn bir sağlamlıq problemidir. Cinsi əlaqə yolu ilə ötürülür. Buna bir növ bakteriya səbəb olur.
Sifilis ehtimalını minimuma endirmək üçün xəstəlik haqqında biliklərə sahib olmaq lazımdır. Çünki sifilis müalicə düzgün aparılmadığı təqdirdə bədənin ümumi sağlamlığına ciddi təsir göstərə biləcək bir xəstəlikdir.
Buna görə bu xəstəliyin arzuolunmaz nəticələrinin qarşısını almaq üçün lazımi tədbirləri görmək lazımdır. XVI əsrdə sifilis Avropada geniş yayılmağa başladı. Avropada çox rast gəlindiyi dövr 'Francların xəstəliyi' olaraq izah edildi və adı qaldı. Bu dövrdə Avropada cinsi həyatın digər qitələrə nisbətən daha sərbəst olması xəstəliyin sürətlə yayılmasına səbəb oldu. Çünki xroniki infeksiyanın bir növü olan sifilis, cinsi əlaqə zamanı insandan insana ötürülür. Son illərdə sifilis az rast gəlinsə də, şüursuz cinsi münasibətlər sifilisin təsirinin davam etməsinə səbəb olur.
Sifilis xəstəliyi qan vasitəsilə yayılır. Buna görə xəstəliyin daxili orqanlara zərər vermə ehtimalı var. Digər tərəfdən, sifilis nəticəsində yaranan cinsiyyət yaraları HİV əmələ gəlməsi üçün uyğun mühit hazırlayır.
Sifilisə kimlərdə rast gəlinir?
-Sifilisdən başqa cinsi yolla keçən bir xəstəliyi olanlar
-Qorunmasız cinsi münasibətdə olanlar
-Sifilis olan şəxslə yaxın təmas quranlar
-Birdən çox cinsi partnyoru olanlar
-Sifilis lezyonlarına toxunan insanlar
Sifilisdə simptomlar nə vaxt baş verir?
İlk mərhələdə sifilis əlamətləri diaqnoz qoyulursa, daha dəqiq bir müalicə əldə edilə bilər. Ancaq bəzi simptomlar xəstəliyin irəlilədiyini göstərir. Sifilis əlamətləri xəstəliyin mərhələsindən asılı olaraq dəyişir. Sifilisin ümumi simptomlarını aşağıdakı kimi sıralamaq olar:
-Sidik zamanı yanma və ağrı hissi
-Ağ, sarı və yaşıl rəngli, bərk boşalma
-Çanaq bölgəsinin qaşınması, yara infeksiyası
-Testislərdə ağrı
-Dərinin müxtəlif yerlərində şişkinlik
-Ürək-damar problemləri
-Korluq
-Beyin zədələri
-Sidik qaçırma
Yoluxmaya səbə nədir?
Yoluxmanın əsas yolu cinsi əlaqədir. Cinsiyyət orqanı ilə təmas nəticəsində, bədəndəki bir yaradan mikrob ötürülür. Bundan əlavə öpüşməklə də bu xəstəlik ötürülə bilir. Sifilisin anadan körpəyə ötürülmə ehtimalı olduqca böyükdür. Hamilə qadından sifilis ilə doğulmamış körpəyə keçən mikrob, körpənin ölü doğulmasına səbəb ola bilər. Bundan əlavə, vaxtından əvvəl doğuş nəticəsində doğulan körpələr də ölə bilər.