Uşaqlıqda tez-tez respirator infeksiyaların qarşısının alınmasına müasir yanaşmalar.
Bildiyiniz kimi qarşıda payız və hava dəyişiklikləri bizi gözləyir. Adətən hava dəyişən zaman insanlarda xəstələnmək, virusların yayılması və s. baş verir.
Virusların yayılmasının vaxtından əvvəl qarşısının alınması barədə tanınmış həkim terapevt Nərminə Abbasovanın fikirlərini öyrənməyə çalışdıq.

Son onilliklərdə kəskin respirator virus infeksiyalarının (ARVI), o cümlədən qripin diaqnostikası, profilaktikası və müalicəsində əhəmiyyətli irəliləyişlər olmuşdur.

Həkimlər uşaqlarda tez-tez təkrarlanan tənəffüs yoluxucu infeksiyaların qarşısının alınması və müalicəsində antiviral və immunomodulyator inosin pranobeks dərmanının klinik effektivliyinə dair mövcud ədəbiyyat məlumatlarını ümumiləşdirmişdir. Son tədqiqatların nəticələri göstərir ki, virus yayılması zamanı qeyri-dərman məhdudlaşdırıcı tədbirlər müxtəlif respirator virus və bakteriyaların tipik mövsümi dövriyyəsinə təsir edib. Bu virusların davamlı monitorinqi profilaktik tədbirlərin görülməsi və proqnozun yaxşılaşdırılması, xüsusən də antiviral dərmanların istifadəsini optimallaşdırmaq, xüsusən də ARVI-nin tez-tez epizodları olan uşaqlar arasında, eləcə də onların ağır gedişi riski olan uşaqlar arasında lazımdır.
Patogenlərə qarşı müqavimətə xüsusi peyvənd (qrip, göy öskürək, pnevmokok, Haemophilus influenzae və s. qarşı), immunoqlobulinlərin, monoklonal anticisimlərin tətbiqi (respirator sinsitial virusun (RSV) səbəb olduğu infeksiyanın qarşısının alınması üçün) nail olmaq olar. Bununla belə, yüksək patogen və yüksək virulent virus infeksiyalarının (qrip, SARS-CoV-2) spesifik profilaktikası bu virusların yüksək dəyişkənliyi ilə əlaqədar məhdudiyyətlərə malikdir. Buna görə də, ARVI-yə qarşı terapevtik və profilaktik tədbirlərin diqqəti getdikcə təhlükəsiz və effektiv antiviral dərmanların, xəstəliyin inkişafının qarşısını ala bilən və eyni zamanda onun gedişatına təsir edən, əlverişli nəticəni təmin edən dərmanların istifadəsinə əsaslanan qeyri-spesifik profilaktikaya doğru dəyişir.
Bizim millətin belə bir xüsusiyyəti var.Xəstələnməsə həkimə müraciət etmir. Dünya səhiyyə praktikasına görə vaxtında profilaktik tədbirlərin həyata keçirilməsi və müayinələr sağlam yaşamaq üçün vacibdir.
Nərminə Abbasova bildirdi ki, xəstəliklərin qarşısının alınması və erkən aşkarlanması sağlam həyat müddətini uzatmağa, xəstəlik və vaxtından əvvəl ölüm hallarını azaltmağa kömək edir.
Profilaktik tədbirlərə aşağıdakılar daxildir :
Uşaq sağlamlığının monitorinqi
Qadınlar üçün xərçəng müayinəsi
Bağırsaq xərçənginin müayinəsi
Xroniki xəstəliklərin qarşısının alınması
Sağlamlığın təşviqi layihəsinin fəaliyyəti və nəticələri
Xəstəliklərin qarşısının alınması xəstəliklərin baş verməsinin qarşısını almaq üçün sağlam insanların tibbi müayinələrə və ya profilaktik səhiyyə xidmətlərinə cəlb edilməsidir.

Sağlamlıq müəssisələri tərəfindən maliyyələşdirilən bir neçə növ profilaktik fəaliyyət subsidiyalaşdırılmış səhiyyə xidmətlərinin siyahısı ilə birləşdirilir və insanlara həyatları boyu təklif olunur.

Profilaktik tədbirlərə həmçinin sağlamlıqla bağlı məsləhətlər, peyvəndlər, hamiləliyin monitorinqi, yeni doğulmuşların monitorinqi, həmçinin xroniki xəstəlikləri olan xəstələr üçün skrininq müayinələri və tibbi müayinələr daxildir. Profilaktik tədbirlərin bir hissəsi də xəstəliyi müşayiət edən mümkün fəsadların qarşısının alınması və xəstələr üçün təhsil praktiki təlimatların hazırlanmasıdır.

Profilaktikada mühüm rol ailə həkiminə və ailə tibb bacısına verilir, onların vəzifələrinə xəstəliyin baş verməsinin qarşısını almaq və ya mövcud xəstəliyin daha da pisləşməsinin qarşısını almaq üçün xəstənin sağlamlığına nəzarət etmək və müxtəlif profilaktik tədbirlər vasitəsilə sağlamlığını qorumaq daxildir.

Səhiyyə Fondunun vəzifələrindən biri də əhali arasında maarifləndirmə və şüurun artırılması, sağlam həyat tərzinin təbliğidir. “2009-2030-cu illərdə ictimai səhiyyənin inkişafı proqramı” da bu fəaliyyətin istiqamətləndirici istiqamətidir – bu sənəddə sağlamlığın möhkəmləndirilməsi, xəstəliklərin qarşısının alınması və səhiyyə xidmətlərinin inkişafı sahəsində Səhiyyə Fondunun fəaliyyətinin prinsipləri əksini tapır.

Profilaktik tədbirlərin bəziləri layihələr kimi təşkil edilir və ya Səhiyyə Fondu konkret layihələrin maliyyələşdirilməsində iştirak edir. Profilaktika layihələrindən biri, məsələn, xərçəngin erkən aşkarlanması üçün skrininqdir.

Bu tədbirlər əhalinin sağlamlığının inkişafı proqramının perspektiv məqsədləri əsasında planlaşdırılıb, dövlət proqramları, təşkilatların və yerli özünüidarəetmə orqanlarının tapşırıqları da nəzərə alınıb.

Yuxarıda göstərilənlərlə yanaşı, Səhiyyə Fondunun mütəxəssisləri Tibb Mütəxəssisləri Assosiasiyaları ilə əməkdaşlıq edərək xəstələr üçün məlumat materialları tərtib edirlər.

Səhiyyə Fondunun xəstəlik riskləri və xəstəliklərin qarşısının alınması imkanları haqqında məlumat materialları tibbi təlimatlar saytında toplanır.

Məsələn, orada körpələrə qulluq və müxtəlif uşaqlıq xəstəlikləri zamanı görüləcək tədbirlər haqqında ətraflı təlimatlar tapa bilərsiniz və müxtəlif xəstəlikləri əhatə edən bir çox müxtəlif xəstə təlimatları dərc edilmişdir: ürək xəstəlikləri, yüksək qan təzyiqi, böyrək xəstəlikləri və daha çox.